Kitap Pusulası: Arayış – Kara Tahta

Sulhi Ceylan yazdı…

Giriş

1.

Hayat bir arayıştır, dediğimde çok klasik bir şey söylemiş ama aynı zamanda doğruyu da ifade etmiş olurum. Doğumla başlayan hayat serüveni, kişinin kendi hakkında düşünmeye başlaması ile bir arayış halini alır. Artık görülen her şey bu arayış açısından değerlendirilmeye başlar ve tanımlanır. Arayışın ana özelliği bir şeylerin eksik olduğunu hissetmemiz ama bu eksikliğin ne olduğunu bilemememizdir. Bu sebeple sonunun nereye varacağını tahmin bile edemediğimiz yolculuklara çıkar ve yolun bizi inşâ etmesini, cevaplar vermesini bekleriz.

Sonuç kadar belki de sonuçtan daha önemli olan şey yolda olmaktır. Yol, insanın kendini görebilmesi ve yetilerinin farkına varabilmesinin aracıdır. Zayıflık ve kötülüklerinin de… Bu sebeple kendimizi çeşitli arayışlarda buluruz. Kimi insan kendini bulmanın dünyaya değer vermekle gerçekleşeceğini düşünürken kimi dünyanın bir yol kesici olduğuna inanır. Kimiyse kendi egosu ile perdelenmiş ve bu sebeple ben’inden başak bir şey göremez haldedir. Kısacası her bir insanın arayışı kendine ve zaaflarına göre şekillenir. Ama yanlış yerde doğru sonuç bulunamayacağını hatırlatmak isterim. Arayış bir hobi ya da can sıkıntısı sonucu yaşanılan bir heyecan değildir. Böyle olmaması gerekir. Bu sebeple bizden önce yola dair yazılmış satırlara kulak vermek ve bilgelerin sesini dinlemek gerekir. Belki de bir şeyleri yanlış yapıyoruz ve farkında da değiliz. O halde kitaplar bize ayna olabilir.

2.

Hayatımın merkezinde kitaplar duruyor. Zamanımın çoğunu onlara ayırıyorum. Öyle ki bir kitabı okurken aklım okumadığım ve sırada bekleyen kitaplara gidiyor. Yıllardır durum böyle. Gün içinde yeni çıkan kitaplara bakıyorum, almam gerekenleri işaretliyorum. Eve gidince önce odama geçip kitaplara bir bakıyorum. Her seferinde kitaplar da, sevdiği adamı bekleyen bir sevgili gibi karşılıyor beni. Şimdiye kadar hiç naz yapmadılar, sitem ise asla. İçimde bir gün o kitabı bulacağıma dair bir his var. Yıllar var ki bu his hep canlı. Bir şekilde kendini hissettiriyor bana. Her kitapçıya gidişimde içimde depreşiyor. Bu duygularla kitapları elime alıyor ve inceliyorum. Gerçi bilmez değilim, eninde sonunda kitapları bırakacağımı. Ve bu bırakmanın iradi olması gerektiğini de biliyorum. Çünkü gaye hiçbir zaman kitap değil kitabın işaret ettiği mana olmalı. Ama hangi kitabın? Bu soruya herkes farklı cevap verebilir. Sonuçta hepimiz bir şeylere meyilliyiz. Sözün özü kitaplar bende arayışın bir nesnesi, öznesi değil. Eğer insan özne arıyorsa kendine bakması yeterli… Ama hangi gözle?

3.

Kitaplar özne değil nesnedir dedim. Doğrudur, asıl olan içindeki mananın bizde vücut bulup hayatımızda görünür olmasıdır. Kitaplar insanı insan kılan aklını inşâ ettiği için bu kadar önemlidir. Aklı inşâ ise insana yol göstermekle mümkün. Kitaplar bu bağlamda bir kılavuzdur. Yola dair bilgiler içeren ve yolun zorluklarını anlatan bir kılavuz. Hayata bakışımızı şekillendiren ve farklı bakış açılarını gösteren… İnsanı tekdüzelikten kurtaran… Aslında her kitap bir arayışın meyvesidir. Yazarın kendi arayışının bir sonucu. Buna rağmen her kitap yeni arayışları da muştular.

4.

Arayış Kitapları adı altındaki listemizde öncelikle hikâye ve romanlara yer verdik. Daha sonra ise deneme ve fikir kitapları geliyor. Kolaydan zora doğru bir seyir ezledik… İnsanın arayışına yön verecek, arayışın ne’liğini düşünmemizi ve belki de kısır döngülerden kurtulmamızı sağlayacak kitapları listeledik. Her bir kitabın ayrı bir arayışı anlattığını ve yazarına özgü olduğunu akıldan çıkarmamak gerek. Bunu, arayışın bireysel olduğunu hatırlatmak için söylüyorum. E, o halde bu kitap listesi de ne oluyor, diyebilirsiniz. Hemen söyleyeyim: İnsan bir başkasının tecrübesinden yola çıkıp kendi arayışını şekillendirir. Taklit durağına uğranmadan tahkike yol bulunamaz. Yolunuz açık olsun…

Arayış Kitap Pusulası

1. Nur – Mustafa Kutlu

2. Su Üstüne Yazı Yazmak – Muhyiddin Şekur

3. İnsan Ne ile Yaşar – Tolstoy

4. Gariplerin Kitabı – Ian Dallas

5. Amak-ı Hayal – Filibeli Ahmed Hilmi

6. Yeraltından Notlar – Dostoyevski

7. Kendini Arayan Adam – Mihail Nuayme

8. Aynadaki Yalan – Necip Fazıl Kısakürek

9. Mantıku’t-Tayr – Feridüddin-i Attar

10. Bu Su – David Foster Wallace

11. El-Munkız mine’d-dalal – İmam Gazali

12. Kendini Arayan İnsan – Ahmed Arvasi

13. İnsanın Anlam Arayışı ve Din – Abdülkerim Bahadır

14. Hayatın Anlamı Var mı? – Erol Göka

15. Waldo Sen Neden Burada Değilsin – İsmet Özel

16. Kendini Aramak – İhsan Fazlıoğlu

17. İnsanın Anlam Arayışı – Editör: Fatih Kurt

18. Dokuz Yüz Katlı İnsan – Mustafa Merter

19. İnsanın Anlam Arayışı ve Yeni Çağ İnançları – Cüneyd Aydın

20. Hayatın Anlamı ve Ölümsüzlük – Prof. Dr. Mehmet Türkeri

21. İnsan Hakikat ve Anlam René Guénon’da Modern İnsanın Anlam Problemi – Mona A. Tufan

22. Sinemanın Kökleri – Anlam Arayışında Sanat ve Sinema – Enver Gülşen

23. İnsanı Yeniden Düşünmek – Editör: Lütfi Sunar – Latif Karagöz

24. Anlam Sorunu – Latif Tokat

25. Varlık ve İnsan – Ömer Mahir Alper

kaynak: https://edebifikir.com/dosyalar/edebifikir-kitap-pusulasi-arayis.html

Fotoğraf: Pixabay: https://www.pexels.com/tr-tr/fotograf/kitap-isaret-eden-buyutec-tutan-kisi-207681/

---

Yazar: Misafir Köşesi –
Yayın Tarihi: 11.07.2025 09:00 –
Güncelleme Tarihi: 17.06.2025 09:28