AIDS vakalarında korkutan artış, çocuklara da sıçradı
Türkiye’de artan AIDS sayısı endişe yaratıyor. 2012 yılından bu yana HIV vakalarının 4 kat arttığı belirtilirken, HIV virüsünün sadece yüzde 15’inin yabancı uyruklulardan bulaştığı ortaya çıktı. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de ilk olarak 1985 yılında görülen HIV vakasının ardından, vaka sayıları sürekli artış gösterdi. 2024 yılı verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 40 bin HIV pozitif hasta bulunurken, 2 bin 300 de AIDS vakası mevcut. Vakaların yüzde 80’ı erkek, yüzde 15-16 civarı ise yabancı uyruklu kişilerden oluşuyor. HIV ve AIDS vakalarında İstanbul, Ankara ve İzmir gibi nüfus yoğunluğu yüksek olan şehirler ise başı çekiyor.
AIDS’te patlama pandemi döneminden sonra yaşandı.
6 BİN AIDS VAKASI
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, Kasım 2024 itibarıyla 1985 yılından bu yana toplam 48 bin 273 kişi HIV pozitif tanısı aldığı öğrenildi. “Dünya genelinde AİDS rakamları düşerken Türkiye’de artış var” diyen Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Dünyada toplam 39 milyon civarında AIDS taşıyıcısı varken Türkiye’de ise 1985 yılında ilk vaka saptandı. Sonraki yıllar artış genelde stabilken pandemi döneminde bir sıçrama yaşandı. Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre vakalar 2000 yılında 3 bin civarındayken 2023 yılında 6 bin 100 civarına ulaştı. 1985’te vakalar çıkmaya başladığı zaman ciddi tedbirler alındı. Laboratuvarlar kuruldu halkı aydınlatmak için bilgiler verildi. Belli miktarda kontrol altına alınmışken pandemi ile birlikte tedbirler unutuldu” ifadelerini kullandı.
AFRİKA’DAN GELENLER
Ceyhan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye’de bulaşın en sık görülen şekli kadın ve erkek arasındaki ilişki. Çocuklarda da görülüyor bulaş şekli ise kan ve kan ürünlerinin transfizyonları. Bu nedenle halk sürekli bilgilendirilmeli. Afrika ülkelerinden girişler de çok arttı bunların dışında savaşta olan ülkelerden gelen çok sayıda insan var ve aşılama noktasında düzgün bir istatistik de elimizde yok. HIV’in etkili bir aşısı ise henüz bulunmuyor. Çok eşlilik de bulaşma yöntemleri arasında. Kadınlar, eşlerinin başka bir kadınla ilişkisi nedeniyle hastalanıyorlar. O nedenle herkes risk altında olabilir.”
Uzmanlar, aidsin bulaşma yollarını anlattı.
BULAŞMA YOLLARI
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, HIV’in sadece cinsel yolla bulaştığı bilgisinin yanlış olduğunu belirterek, “HIV, kan ve kan ürünleri yoluyla, anneden bebeğe ve bazı durumlarda ortak iğne kullanımıyla da bulaşabilir. HIV’in belirtileri olduğu için kolayca anlaşılabileceği düşünülüyor. HIV’in ilk evrelerinde belirti vermemesi veya grip benzeri hafif belirtiler göstermesi, teşhisi geciktirebilir. HIV’in ölümcül bir hastalık değildir. Günümüzde HIV, etkili ilaçlarla kontrol altına alınabilen kronik bir hastalık haline gelmiştir. HIV bir hastalık değil AIDS’e yol açabilen virüsün adıdır. HIV pozitifler, doğru ve düzenli tedavi ile sağlıklı bir ömür yaşarlar” dedi.
Mamçu, HIV pozitif erkek ve kadınların da bebek sahibi olabileceklerini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “HIV pozitif erkek veya kadınlar bebek sahibi olabilir. HIV taşıyıcılığını kronik bir tıbbi durum seviyesine indirgeyen ilaçların bulunduğu 1996’dan beri, HIV pozitif çiftler çok basit önlemlerle HIV negatif bebek sahibi olabilirler.”
[email protected]
Kaynak: Web Özel